Nieuws of nepnieuws? Voortaan eerst even factchecken
Veel in het nieuws, nepnieuws. Welke rol speelt het in communicatie? Het lijkt in ieder geval een effectief middel om flink wat aandacht te krijgen. En dan is nepnieuws een handige tool voor succesvolle woordvoering. Of niet?
Wat is eigenlijk de definitie van nepnieuws? Volgens Mediawijsheid.nl is nepnieuws misleidende informatie die wordt verspreid om geld te verdienen of om de publieke opinie te beïnvloeden. Het staat vast binnenkort in de Dikke van Dale.
Nepnieuws is van alle tijden. Met in eerste instantie vermaak als doelstelling. Of om nieuws iets aan te dikken. Maar dat is in de loop van de tijd veranderd. Verdraaide nieuwsberichten om politieke tegenstanders zwart te maken. Verhalen met een zogenaamde ‘medische insteek’. Allemaal om in te spelen op het (twijfelende) brein van de consument. En geld te verdienen. Ook bij communicatiecrises is nepnieuws een graag gebruikt middel. Als ‘handigheidje’ van de woordvoerder om de gemoederen te bedaren.
Social media
Met de komst van social media heeft het gebruik van nepnieuws een grote vlucht genomen. Letterlijk. De nepberichten vlogen je tijdens de Amerikaanse verkiezingsstrijd om de oren (Paus Franciscus steunt Trump). Studenten uit Macedonië werden zelfs betaald om deze nepberichten te verspreiden.
Iedereen plaatst content op internet. En verspreidt content via social media. Daarnaast vervormen berichten elke keer dat ze gedeeld worden. Zo staat de inhoud steeds verder af van de oorspronkelijke intentie. Misschien doe je er zelf (onbewust) ook wel aan mee. Een (nep)bericht kan viraal gaan en verder vervormen met de nodige (persoonlijke) consequenties.
Klokkenluider van nepnieuws
Facebook ondernam actie. Met de Facebook-factchecker. Als je een bericht wilt delen dat nep blijkt te zijn, verschijnt er een waarschuwing. En vind je meer informatie over de achtergrond van het bericht.
Maar je kunt er zelf ook iets aan doen. Er is een aantal eigenschappen waar je nepnieuws aan herkent. Zo bevat het bericht vaak een clickbait, een zwaar overdreven kop. En bestaat de afzender van het bericht niet echt. Of de broninformatie is uit zijn context gehaald. Check de bron achter de bron. Of bekijk of het bericht op sites als factcheck.org en snopes.com als nep bestempeld wordt.
En nu?
Wie bepaalt of nieuws echt is? Een ethische commissie die een bericht toetst op ‘moreel verantwoord’? Volgens ons niet nodig. Een beetje ervaren communicatieprofessional is heel goed in staat zelf de juiste afweging te maken. Checkt de feiten. En neemt verantwoordelijkheid. Pas dan versta je het communicatievak echt.
Behoefte aan een communicatieprofessional die zijn of haar vak echt verstaat? Dan zit je goed bij Originals!
Bel ons op 070 306 05 11 of mail naar [email protected].